Просмотр исходного текста страницы Арғаас хоосха

Чуртаан полған пір хоосха. Олаңай ла хоосха. Че уғаа арғаас. Аннаңар аны «арғаас» тіп адап салғаннар. Хости турада аның ӧӧрезі «кӱлӱк» тіп аттығ хоосха полған. Ол уғаа кӱлӱктеңер аны іди адаан полбастар ба. Пір хати олар, тоғас парып, чоохтасханнар.

—	Минің ээлерім, апсах-иней, мағаа чоо паарсапчалар, — махтанған арғаас хоосха. — Иртен турзамох, айағымда сӱт полча. Ағаа хоза, олар мағаа ит тее тасти пирчелер.

—	А минің ээлерім мині чоо тоғындыртчалар, — хомзынған кӱлӱк хоосха. — Кӱскелерні чох итірчелер. Кӱнзіре чӱгӱр салып, иптеп ле тынанарға чадыбыссам, мині, ніткемнең хаап, оразар силібісчелер. Анаң андағы кӱскелерні хайындырарға килісче.

—	Мр-р-р, — кӱлімзірепче арғаас хоосха. — Син олардаң тизібіс. Пасха орында ээлер таап ал.

—	Та, пасха орынзар парарым даа килбинче, — нандырған кӱлӱк хоосха. — Мин оларда тӧреем, ӧскем нооза. Минің инем дее анда чуртаан.

—	Че андағда позың кӧр, — тіп салған арғаас хоосха. — Мині іди иткен ползалар, мин сах андох тизібізерӌікпін.

Ол тоғазығ соонда, тӱрче полғанда, пу арғаас хоосханың чуртында кӱскелер иртін сыхханнар. Хости турадаң пеер тизіп одырчалар. Андағы кӱлӱк хоосха оларның чаанына читкен полбас па.

Амды ирік чохта апсах-иней пу арғаас хоосханы тоғындырарға кӱстеп сыхтылар.

—	Пірее дее кӱске тутсаң, — чӧптепчелер олар аны. — Пасхалары, аны кӧріп, арса, тизібізерлер.

—	Я, сірерге, — ыдырғахтанған арғаас хоосха. — Мин кеммін, іди кӱскелер соонӌа чӱгӱр чӧрерге? Хаӌан-да минің инем алай ууӌам оларны пырлат турӌаң полған. Амды пасха тус. Хынчам — узупчам, хынмаза — пас чӧрчем. Че піди мин хынминчатхан тоғысха мині кӱстирге сірернің ӱлгӱлерің чоғыл.

Ізе, іди пол сыххан пу хоосха. Тоғынарға ынабиныбысхан. Ансах-иней андада, тарын парып, хоосханы азырабиныбысханнар. Астаза, кӱске тудып, чир тіп сағынғаннар.

Че пу хоосха, ағаа хоза, малхатчых полған. Алған-да, ээлерінең парыбысхан. Пасха ээлер тілирге чӧрібіскен. Че кӱске тутпинчатхан хоосха кемге кирек се. Пір дее турада аны чағын итпееннер. Полбаста, арғаас хоосха, прай тӱреп парып, апсах-инейзер айланған. Че ээлері амды аны туразар кирбееннер.

—	Пістің мында пасха хоосха чуртапча, — тееннер олар. — Ол кӱлӱк паза чапчаң. Кӱскелерні матап сӱр чӧрче.

Хайдар парӌаң за? Азыранары килче. Арғаас хоосха похсах тӧкчең орыннарӌа чӧр сыххан. Анда-мында хапхлан чӧрген.

—	Мині пірдеезі тоғындырт полбас, — махтан турӌаң арғаас хоосха мындох чӧрген ибі чох хоосхаларға. — Ӧзӧгіп ӧлем, че пос чуртирбын.

—	Я, я, орта, — мӧңіс чоохтан салчалар пасхалары.

Іди ол арғаас хоосха ам даа похсах тӧкчең орыннарӌа чӧрчеткен одыр.
[[Категория:Проза]]
[[Категория:Топоев Илья Петрович]]