| Название | Кізі палазы |
Кізі палазы
Аал уйғуда узаан. Харасхы тигірде чылтыстар хаӌанох ӱтклеп килгеннер. Кидертін соох тан сыырыхтыра саап килчеткен. Паноӌах, он пір частығ оолағас, пасха кізінің туразы пулиина сыынған. Чайғы даа полза, чуға кӧгенек ӧтіре сӧрӧн полған. Оолағас прай позы сірлескен. Ноға пу тура хыриндазын ол позы даа пілбеен. Мында чуртапчатхан Хароолахнаң удаа ойнап чӧрерге килісчең, арса. Аның паба-іӌезі маңаттар. Паноӌах нинӌе хати полған оларда, че Хароолахтың паба-іӌезін палаларына хысхырғаннарын пір дее испеен. «Че минің...» - улуғ тыныбысхан оолах, позының кізілерін сағын киліп.
Пӱӱн иирде ол позының пабазына, сын пабазына даа нимес, ӧӧй пабазына, хайди чыртырған. Тӧріткен пабазы аны пір дее іди сохпасчых. Паноӌах пабазының чалахай холларын пір дее ундутпинча. Хайди удаа иркелетчең аны. Оолағастаа, пабазынаң хада узирға чадып, аның хысхаӌах хойығ сағалларын сыйбастырып ойнаӌаң. Ол ноға парыбысхан постарынаң, ол ноға нандыра килбинче? Паноӌах пабазын кӱннің сай даа, теедег, сахтапча. Пабазы, киліп, пу Адайкоңны сығара сӱрібізерӌік. Адайкоң - ол ӧӧй пабазының ады. Паноӌах, ағаа тарынчатса, істінде аны «паба» тібин, іди адидыр. Ады даа адайға килістіре, андағох чабал.
Паноӌах пірсінде іӌезінең сын пабазынаңар сурғанда, анзы пабазын пу чирдең азыра сӧклеен.
- Син дее андағох поларзың, преклет! - хысхырған анаң оолғына. Син ноға Мирон нименің Васязын соххазың?
- Нимее ол кізіні «абазы чох» тіп сӧклепче, - харахтарын удаа тыпладып, пулбыранған Паноӌах. Тик чирдең іӌезіне іди сӧкледіп, оолахтың чӱрее ачып турған.
Паноӌах пӱӱн кӱн тооза аал хойын хадарған. Оларның хой хадарӌаң теес полған. Оолах, хойларны ирте алай орай ағылыбыспин тіп, комод харачағынаң пабазының хол чазын алып алған. Пілген полза, пір дее албасчых. Прай ниме Саша паза Генаның ӱчӱн пол парған. Суғ хазында оларға тоғас парып, Паноӌах часха махтаныбысхан. Суғ кірбеӌең паза оодылбас час тіп, олар хандыра иде сыныхтабысханнар: суға сухханнар паза чирге тастааннар. Анаң час чӧрбинібіскен. Ағаа хоза, парбах тирек тӧзінде пастап истіг ле чағчатхан хойлары соонаң хыраа кір партырлар. Оларны хыра хадарчатхан ахсах Митке сығара сӱр килген. Паноӌахха хамӌызынаң хылаңнатхан.
-Син хойларыңны ноо кӧрбинчезің?! Мин сині пабаңа чоохтирым!
Анаң, адын айландыра тартып, аалзар тозын пурлада халған. Амды Паноӌах пілген: ибзер килзе, ағаа чарғы полар. Аннаңар хойларын аалзар ӧнетін орай иирде ле апарған. Кемнең-де искен ол - орай иирде олғанны чыртарға чарабас. Паноӌах пӧк турған - пӱӱн иирде сохпазалар, таңда ол, пабазы теен кізі, иртен тоғысха парыбызар. Соонаң, тізең, пу кирек ундудыл таа парар.